SIBO behandeling: 7 opties om je darmbacteriën weer in balans te krijgen

SIBO, of Small Intestinal Bacterial Overgrowth, is een complexe aandoening die een uitgebreide aanpak vereist. Het vinden van de juiste behandeling kan een uitdaging zijn, maar met de juiste informatie en begeleiding kun je je weg vinden naar herstel. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende aspecten van de SIBO behandeling en beantwoorden we enkele cruciale vragen die je kunnen helpen bij je herstelproces.

Je krijgt antwoord op de volgende vragen:

• Wat moet je doen na een positieve SIBO test?
• Welke soorten SIBO diagnoses zijn er en wat betekent dit voor de behandeling?
• Wat zijn onderliggende oorzaken van SIBO?
• Wat houdt een SIBO dieet in?
• Welke rol spelen medicatie en supplementen bij de behandeling van SIBO?

En je ontdekt dat er in ieder geval 7 opties zijn om je darmflora weer op orde te krijgen:

1. Het SIBO dieet
2. Het elementaire dieet
3. Rifaximine
4. Antimicrobiële middelen
5. Supplementen zoals probiotica
6. Samenwerken met een SIBO specialist
7. Het D.A.R.M. Programma

Lees verder om antwoord te krijgen op deze vragen en meer te leren over hoe je SIBO effectief kunt behandelen.

(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)

Mijn SIBO test is positief: wat nu? 

Het kan een schok zijn als je ontdekt dat je SIBO test positief is. Maar wees gerust, je bent niet alleen. Veel mensen ervaren SIBO symptomen en weten vaak niet wat de oorzaak is. Nu je de oorzaak van je klachten kent, kun je gerichter handelen. Het is belangrijk om te weten dat SIBO een complexe aandoening is en dat de behandeling tijd en geduld vereist. Maar met de juiste aanpak kun je je darmen weer in balans brengen en je gezondheid verbeteren. In de komende secties zullen we verschillende behandelopties voor SIBO bespreken, zodat je een beter beeld krijgt van wat je kunt verwachten en hoe je je herstelproces kunt starten.

De SIBO behandeling varieert: welke diagnose heb jij? 

Het is belangrijk om te weten dat de SIBO behandeling afhankelijk is van de specifieke SIBO diagnose die je hebt gekregen. Er zijn namelijk verschillende soorten SIBO. Zo kan er sprake zijn van een overgroei van methaanproducerende bacteriën, waterstofproducerende bacteriën, waterstofsulfideproducerende bacteriën, of een combinatie van deze. Elk type SIBO vereist een iets andere aanpak. Daarom is het cruciaal om te weten welke vorm van SIBO je hebt, zodat je de meest effectieve behandeling kunt inzetten. Dit kun je bepalen door een SIBO test te doen.

SIBO en MDL artsen

MDL-artsen zijn de eerste hulplijn bij maag-darmklachten. Zij hebben waardevolle kennis over het maag-darmstelsel en kunnen je helpen door middel van medische interventies. SIBO is pas sinds enkele jaren aan het licht gekomen in onderzoek, waardoor de ervaring van MDL artsen soms beperkt kan zijn. Dit kun je hen niet kwalijk nemen, aangezien SIBO nog niet werd behandeld in het curriculum van hun opleiding. SIBO wordt dan ook niet standaard meegenomen in diagnostiek of behandelingen binnen reguliere medische settings.

Dit betekent dat patiënten soms geen adequate begeleiding krijgen. Het inschakelen van een specialist die specifiek ervaring heeft met SIBO kan daarom een groot verschil maken in het succes van de behandeling.

SIBO en je huisarts

Net als bij MDL-artsen, kan er soms specifieke kennis over SIBO ontbreken bij huisartsen. Dit kan leiden tot onderdiagnose of een onjuiste behandeling. Voor een gerichte aanpak is het daarom aan te raden om een SIBO specialist te raadplegen die bekend is met de meest recente inzichten en behandelmethoden.

SIBO experts

Bij All Ways Healthy hebben we uitgebreide ervaring in het begeleiden van mensen met SIBO. Met meer dan 2600 cliënten, waaronder veel SIBO-patiënten, hebben we een gerichte aanpak ontwikkeld die zowel op wetenschap als praktijkervaring is gebaseerd.

Onze SIBO experts Emilia de Vries en Mats Laszlo hebben intensief samengewerkt met toonaangevende SIBO-specialisten, waaronder Dr. Allison Siebecker en Dr. Nirala Jacobi, om de meest effectieve behandelstrategieën samen te stellen.

SIBO protocol

Een goed opgesteld SIBO protocol bevat een combinatie van dieet, supplementen, antimicrobiële middelen en leefstijlaanpassingen. Bij All Ways Healthy werken we volgens een protocol dat volledig afgestemd wordt op de unieke situatie van de persoon. Ons D.A.R.M. Programma biedt een uitgebreid en gestructureerd protocol om SIBO effectief te behandelen.

SIBO genezen: zoeken naar de onderliggende oorzaken 

Het verhelpen van je SIBO symptomen begint met het begrijpen van de onderliggende oorzaken. Een veelvoorkomende oorzaak van SIBO is een verminderde motiliteit (beweeglijkheid) in de darmen. Dit kan ervoor zorgen dat bacteriën zich ophopen in plaats van op een natuurlijke manier door het spijsverteringskanaal te bewegen. Daarnaast kan een verminderde maagzuur- en galproductie bijdragen aan de groei van bacteriën. Maagzuur helpt om schadelijke bacteriën te doden, en gal helpt bij de vertering van vetten en de verwijdering van afvalstoffen. Als deze processen niet optimaal functioneren, kan dit leiden tot een overgroei van bacteriën. Het identificeren en aanpakken van deze onderliggende oorzaken is een cruciale stap in het verlichten van je SIBO symptomen.

Jouw SIBO symptomen verhelpen 

Het verlichten en uiteindelijk verhelpen van SIBO symptomen zoals een opgeblazen gevoel, overmatige gasvorming, buikpijn en wisselende stoelgang, vraagt om een gerichte aanpak. Het is belangrijk om niet alleen de symptomen aan te pakken, maar ook te werken aan het herstellen van de balans in de darmen en het wegnemen van de onderliggende oorzaken van SIBO.

Gelukkig zijn er verschillende strategieën en hulpmiddelen die je hierbij kunnen helpen. In de volgende secties gaan we dieper in op de meest effectieve behandelopties, zoals:

• Het aanpassen van je voeding met een specifiek SIBO dieet.
• Het inzetten van medicatie zoals Rifaximine, waar nodig.
• Het gebruik van antimicrobiële middelen, zoals natuurlijke kruiden en supplementen.
• Het herstellen van de darmgezondheid met ondersteunende supplementen zoals probiotica.

Door deze methoden te combineren, kun je niet alleen je symptomen verlichten, maar ook een blijvende verbetering realiseren. Lees verder om te ontdekken hoe je stap voor stap aan de slag kunt gaan met het verhelpen van jouw SIBO symptomen.

SIBO natuurlijk behandelen

SIBO kan op een natuurlijke manier worden aangepakt. Dit houdt in dat je kiest voor een aanpak die minder afhankelijk is van medicatie en meer gericht is op voeding, natuurlijke supplementen en leefstijlaanpassingen. Natuurlijke behandelingen richten zich op het verminderen van bacteriële overgroei en het ondersteunen van een gezonde darmomgeving.

Veelgebruikte natuurlijke middelen zijn onder andere antimicrobiële kruiden zoals oregano olie en berberine. Deze middelen kunnen helpen bij het bestrijden van bacteriële overgroei zonder het darmmicrobioom volledig te verstoren. Daarnaast kunnen prokinetica zoals gemberextract de motiliteit van de darmen verbeteren, wat essentieel is om te voorkomen dat bacteriën zich ophopen in de dunne darm.

Het combineren van deze natuurlijke middelen met een SIBO dieet en leefstijlaanpassingen kan een krachtige manier zijn om SIBO symptomen te verlichten en de algehele darmgezondheid te herstellen.

Het SIBO dieet

Bij het natuurlijk behandelen van SIBO speelt voeding een belangrijke rol. Een SIBO dieet is specifiek ontworpen om de activiteit van bacteriën in de darmen te verminderen. Een bekende strategie is het volgen van het FODMAP-dieet, dat bepaalde koolhydraten beperkt die de bacteriën voeden.

Maar er is meer dan alleen FODMAP. Zo gaat het D.A.R.M. dieet een stapje verder. Dit dieet houdt niet alleen rekening met FODMAPs, maar kijkt ook naar andere factoren. Het vermijdt ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen en houdt rekening met persoonlijke voedselintoleranties. Dit is belangrijk om je darmen optimaal te ondersteunen in het herstel.

Er zijn talloze SIBO recepten beschikbaar die passen binnen deze diëten, waardoor het gemakkelijker wordt om je aan het dieet te houden. Maar onthoud, voeding is slechts een deel van de oplossing. Een geïntegreerde aanpak, waarbij niet alleen gekeken wordt naar voeding, maar ook naar leefstijl, medicatie en ondersteunende supplementen is cruciaal voor een succesvolle behandeling van SIBO.

SIBO en low FODMAP

Zoals hierboven is beschreven, is het FODMAP-dieet een veelgebruikte aanpak bij SIBO. Door de inname van fermenteerbare koolhydraten (zoals fructose en lactose) te beperken, kun je de bacteriële activiteit in de dunne darm verminderen.

Hoewel effectief, is het FODMAP-dieet vaak niet voldoende als stand-alone behandeling. Het is belangrijk om het dieet te combineren met andere behandelingen voor een langdurig effect.

Rifaximine, antibiotica en supplementen bij SIBO 

Bij de behandeling van SIBO kan medicatie een belangrijke rol spelen. Rifaximine is een veelgebruikt antibioticum bij SIBO. Het werkt door de bacteriën in de dunne darm te verminderen. Naast SIBO antibiotica, kunnen antimicrobiële middelen worden ingezet. Deze middelen bieden een alternatief voor antibiotica en kunnen net zo effectief zijn bij de behandeling van SIBO.

In sommige gevallen kan een elementair dieet worden aanbevolen. Dit is een vloeibaar dieet dat de darmen rust geeft en de bacteriële overgroei helpt verminderen. Het is een intensieve aanpak, maar kan effectief zijn bij hardnekkige gevallen van SIBO. Deze behandeling dient echter alleen gedaan te worden onder begeleiding van een ervaren arts of SIBO therapeut.

Ter ondersteuning van de SIBO behandeling kunnen bepaalde supplementen worden ingezet. Deze kunnen helpen bij het verbeteren van de algehele spijsvertering en het verminderen van specifieke klachten. Denk bijvoorbeeld aan probiotica, die gunstige bacteriën aanvullen, of aan spijsverteringsenzymen, die de vertering van voedsel ondersteunen.

Probiotica bij SIBO

Het gebruik van probiotica bij SIBO is een onderwerp dat zorgvuldige overweging vereist. Hoewel probiotica bekend staan om hun positieve effecten op de darmgezondheid, kunnen ze bij SIBO zowel voordelen als nadelen hebben.

In sommige gevallen kunnen probiotica helpen om het evenwicht in de darmen te herstellen door de groei van gunstige bacteriën te ondersteunen en ontstekingen te verminderen. Dit kan bijdragen aan het verlichten van SIBO-gerelateerde symptomen, zoals een opgeblazen gevoel en buikpijn.

Echter, bij sommige mensen kan het toevoegen van extra bacteriën via probiotica juist de klachten verergeren. Dit komt doordat SIBO al wordt gekenmerkt door een overgroei van bacteriën in de dunne darm, waar de probiotica interacties mee kunnen aangaan en zo de boel in de war kunnen schoppen. Het is daarom belangrijk om goed te bepalen welke soorten probiotica geschikt zijn en in welke fase van de behandeling ze kunnen worden ingezet.

SIBO en Lactobacillus

Bij de behandeling van SIBO is het belangrijk om zorgvuldig te kiezen welke soorten probiotica je gebruikt. Een van de meest onderzochte bacteriestammen is Lactobacillus, die vaak voorkomt in probiotica en gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt en kefir.

Hoewel Lactobacillus soorten in sommige gevallen kunnen bijdragen aan het herstellen van de darmgezondheid, is het effect ervan bij SIBO complex. Studies wijzen erop dat bepaalde soorten Lactobacillus, zoals Lactobacillus rhamnosus GG, ontstekingsremmend kunnen werken en kunnen helpen bij het verbeteren van de barrièrefunctie van de darmwand. Dit kan bijdragen aan het verminderen van symptomen zoals een opgeblazen gevoel en diarree.

Echter, ander onderzoek liet juist zien dat patiënten met SIBO meer klachten kregen als 'brain fog' (hersenmist), ofwel een verminderd cognitief vermogen en een gevoel van vaagheid. Het is dus van belang voorzichtig te zijn met het gebruik van probiotica en op basis van de specifieke situatie te bepalen of deze wel of niet geschikt zijn.

SIBO en Akkermansia

Akkermansia muciniphila is een veelbesproken bacteriesoort die een belangrijke rol speelt in het behoud van een gezonde darmbarrière en het reguleren van ontstekingen in het darmstelsel. Deze bacterie is vooral bekend vanwege zijn vermogen om mucine, een belangrijk onderdeel van de slijmlaag in de darmen, te gebruiken als voedingsbron. Dit proces versterkt de darmbarrière en ondersteunt een gezonde immuunwerking.

Bij SIBO is vaak sprake van een disbalans in het microbioom, en Akkermansia muciniphila kan in sommige gevallen verminderd aanwezig zijn. Studies suggereren dat een lage hoeveelheid Akkermansia kan bijdragen aan verhoogde ontstekingen en een verzwakte darmbarrière, wat mogelijk symptomen van SIBO kan verergeren. Het herstellen van de aanwezigheid van Akkermansia kan daarom mogelijk een rol spelen in het verbeteren van de darmgezondheid.

Er zijn nog geen directe onderzoeken die aantonen dat Akkermansia-supplementen specifiek helpen bij SIBO, maar het ondersteunen van deze bacteriesoort kan bijdragen aan een gezondere darmomgeving. Akkermansia wordt positief beïnvloed door voedingsmiddelen rijk aan prebiotische vezels, zoals volle granen, noten en groenten. Supplementen met specifieke prebiotica, zoals inuline, kunnen ook helpen bij het verhogen van Akkermansia. Let er wel op dat deze prebiotica voor meer gasvorming, en dus voor verergering van de SIBO klachten kunnen zorgen.

Op zoek naar behandeling door een SIBO expert?

Het aanpakken van SIBO vraagt om een volwaardige behandeling. Dit betekent dat je niet alleen de symptomen bestrijdt, maar ook de onderliggende oorzaken aanpakt. Een volwaardige SIBO behandeling kan bestaan uit een combinatie van dieetveranderingen, medicatie, supplementen en leefstijlaanpassingen. Het doel is om de bacteriële overgroei in de darmen te verminderen, de darmgezondheid te herstellen en de symptomen te verlichten.

Het opstellen van zo'n uitgebreide behandeling kan complex zijn. Daarom kan het nuttig zijn om samen te werken met een SIBO specialist die je kan begeleiden en adviseren op basis van kennis en ervaring met SIBO.

Als je echter liever zelf aan de slag gaat met je behandeling, kan het D.A.R.M. Programma een waardevolle tool zijn. Dit programma biedt een uitgebreide aanpak, waarbij rekening wordt gehouden met alle aspecten van SIBO. Het leert je hoe je zelf een volwaardige SIBO behandeling kunt opstellen, afgestemd op je persoonlijke situatie en behoeften. Met dit programma leer je ook hoe je je SIBO natuurlijk kunt behandelen.

Zo kun je de controle over je gezondheid terugkrijgen en werken aan een duurzaam herstel. Met dit programma hebben we inmiddels al meer dan 2500 klanten mogen helpen.

Bronnen:

1. Quigley, E. M., & Quera, R. (2006). Small Intestinal Bacterial Overgrowth: Roles of Antibiotics, Prebiotics, and Probiotics. Gastroenterology. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2005.11.046
2. Fukui, H., & Wiest, R. (2016). Changes of Intestinal Functions in Liver Cirrhosis. Karger Publishers. https://doi.org/10.1159/000444436
3. Saad, R. J., & Chey, W. D. (2014). Breath Testing for Small Intestinal Bacterial Overgrowth: Maximizing Test Accuracy. Clinical Gastroenterology and Hepatology. https://doi.org/10.1016/j.cgh.2013.09.055
4. Rai, R., Saraswat, V. A., & Dhiman, R. K. (2015). Gut Microbiota: Its Role in Hepatic Encephalopathy. Journal of Clinical and Experimental Hepatology. https://doi.org/10.1016/j.jceh.2014.12.003
5. Bures, J., Cyrany, J., Kohoutova, D., Förstl, M., Rejchrt, S., Kvetina, J., Vorisek, V., & Kopáčová, M. (2010). Small intestinal bacterial overgrowth syndrome. World Journal of Gastroenterology. https://doi.org/10.3748/wjg.v16.i24.2978 
6. Rao, S. S. C., Rehman, A., Yu, S., & Andino, N. M. (2018). Brain fogginess, gas and bloating: a link between SIBO, probiotics and metabolic acidosis. Clinical and translational gastroenterology, 9(6), 162. https://doi.org/10.1038/s41424-018-0030-7 
7. Derrien, M., Vaughan, E. E., Plugge, C. M., & de Vos, W. M. (2004). Akkermansia muciniphila gen. nov., sp. nov., a human intestinal mucin-degrading bacterium. International journal of systematic and evolutionary microbiology, 54(Pt 5), 1469–1476. https://doi.org/10.1099/ijs.0.02873-0 
   
8. Cani, P. D., & de Vos, W. M. (2017). Next-Generation Beneficial Microbes: The Case of Akkermansia muciniphila. Frontiers in microbiology, 8, 1765. https://doi.org/10.3389/fmicb.2017.01765 

Geschreven door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.