Macrogol: antwoord op 18 vragen voordat je het gebruikt

Macrogol, ook bekend als polyethyleenglycol (PEG), is een veelgebruikt laxeermiddel dat helpt bij het behandelen van obstipatie. Het is verkrijgbaar in verschillende vormen en doseringen. 

In deze blog bespreken we wat Macrogol is, hoe het werkt, wat de juiste dosering is, wat mogelijke bijwerkingen zijn en meer.

Macrogol poeder of creme: wat is de betekenis hiervan?

Macrogol is een middel dat wordt gebruikt om water in de darmen vast te houden. Hierdoor wordt de ontlasting zachter en wordt de stoelgang vergemakkelijkt. Is macrogol dan een laxeermiddel? Ja, macrogol valt onder de categorie laxeermiddelen. 

Macrogol is verkrijgbaar als poeder en crème. De poeder wordt verkocht in sachets/zakjes, en wordt meestal opgelost in water voordat het wordt ingenomen. De crème is minder gebruikelijk en wordt vaak in andere medische toepassingen gebruikt. Macrogol tabletten komen minder voor.

Macrogol dosering: 4000 of 3550?

De juiste dosering van Macrogol hangt af van de specifieke behoeften en de aanbevelingen van een arts. Macrogol 3350 en 4000 verwijzen echter niet naar de dosering, maar naar het gewicht van het PEG molecuul. Macrogol 4000 is een iets groter en zwaarder molecuul dan Macrogol 3550. Beiden worden gebruikt voor soortgelijke toepassingen. Deze getallen zijn dus niet de dosering.

De werking van macrogol: wat doet het?

Wat doet macrogol met je darmen? Macrogol houdt water in de darm vast, waardoor de ontlasting zachter wordt. Onderzoek toont aan dat de ingrediënten van macrogol voor verminderde darmfermentatie van de ontlasting zorgen (1), maar verder is er erg weinig bekend over de werking van macrogol op onze darmflora/microbioom (de samenstelling van bacteriën in onze darmen).

Naast het verlichten van constipatie, wordt macrogol soms gebruikt voor darmspoelingen, vooral voorafgaand aan medische onderzoeken zoals een coloscopie, waarbij hogere doseringen helpen om de darmen volledig leeg te maken. 

Voor mensen die de smaak van waterige oplossingen onaangenaam vinden, kan macrogol ook in melk worden opgelost, wat vooral handig is voor kinderen. De melk zal de werking niet negatief beïnvloeden.

Het is essentieel om de bijsluiter goed te lezen voor informatie over de juiste dosering, mogelijke bijwerkingen en contra-indicaties. De gebruiksaanwijzing en eventuele informatie van je arts zijn namelijk leidend.

Hoe snel werkt macrogol?

Macrogol begint meestal binnen 24 tot 48 uur te werken. De snelheid kan variëren afhankelijk van de individuele respons en de ernst van de obstipatie (2).

Macrogol en elektrolyten & zouten

Macrogol is verkrijgbaar met en zonder elektrolyten. Elektrolyten zijn zouten die helpen een normale balans tussen natrium, kalium en water in het lichaam te handhaven, zodat het maag-darmstelsel zo optimaal mogelijk kan werken.

De bijwerkingen van macrogol en elektrolyten

Hoewel Macrogol over het algemeen goed wordt verdragen, kunnen er bijwerkingen optreden. De meest voorkomende bijwerkingen zijn (3):

• Winderigheid
• Buikpijn
• Diarree  
• Misselijkheid

• Opgeblazen buik

• Allergische reacties: In heel zeldzame gevallen kunnen allergische reacties of overgevoeligheidsreacties met bijvoorbeeld jeuk of huiduitslag optreden.

Is macrogol ongezond?

Macrogol heeft zijn voor- en nadelen. Hoewel het bijwerkingen kan geven, kan het mensen ook een hoop ongemak besparen.

Het ‘gezondste’ voor je lichaam blijft echter om de oorzaak van je darmproblemen (je dieet, stress, onderliggende ziektes, medicatie, hormonen of een combinatie van deze factoren) aan te pakken in plaats van het probleem uit te blijven stellen met macrogol.

Hoeveel macrogol per dag?

De aanbevolen dosering varieert, maar de meeste volwassenen nemen één tot drie sachets per dag. Volg echter altijd de dosering op de verpakking of zoals voorgeschreven door de behandelend arts.

Macrogol: 2 zakjes tegelijk, kan dat?

In sommige gevallen kan het nodig zijn om twee zakjes tegelijk in te nemen, vooral bij ernstige obstipatie. Het is verstandig om eerst te kijken hoe je op één zakje reageert en een arts te raadplegen als dit geen of onvoldoende resultaat oplevert.

Macrogol en elektrolyten ‘s avonds innemen? Wanneer anders?

Volgens de richtlijn van het Farmaceutisch Kompas wordt het voor volwassenen aanbevolen om de sachet(s) in de ochtend in te nemen. 

Bij kinderen tussen de 4 en 8 kan het verdeeld worden over de ochtend en avond.

Macrogol voor of na het eten innemen?

Macrogol kan zowel voor als na het eten worden ingenomen. Het belangrijkste is om consistent te zijn met de timing om de beste resultaten te bereiken.

Macrogol tijdens de zwangerschap: mag dat?

Tijdens zowel zwangerschap als borstvoeding wordt macrogol als veilig beschouwd.

Macrogol voor langdurig gebruik: mag dat?

Er zijn een hoop verschillende categorieën laxeermiddelen en sommige kunnen ‘luie darmen’ geven. Macrogol valt onder de categorie ‘vochtbinders’ of ‘osmotische laxantia’ die vocht aantrekken om de ontlasting zacht te maken. Luie darmen zouden bij deze middelen geen probleem moeten vormen, wat het veilig maakt om macrogol voor een langere tijd te gebruiken (4). 

Wel kan je je afvragen of het niet verstandiger is om het onderliggende probleem van je obstipatie gestructureerd aan te pakken met behulp van bijvoorbeeld het D.A.R.M. Programma.

Ervaringen met macrogol

De ervaringen met macrogol lopen erg uiteen. Op sites zoals deze kan je statistieken vinden die gebaseerd zijn op meningen van gebruikers en hier vind je reviews. 

Let er wel op dat geen mening vaak gelijk staat aan een goede mening en dat mensen die niet positief zijn over het medicijn meer geneigd kunnen zijn om hun ervaring te delen. Hierdoor schetsen deze sites soms een vertekend en negatiever beeld.

Macrogol werkt niet: wat nu?

Als macrogol niet het gewenste resultaat geeft, zijn er nog een hele hoop andere medicijnen tegen obstipatie. In onze blog over obstipatie en medicatie lichten we alle opties voor je toe.

Macrogol of lactulose of psylliumvezels: wat werkt beter?

Middelen tegen obstipatie worden vaak volgens een ladder voorgeschreven. Bij milde obstipatie wordt namelijk eerst een dieet met meer vocht en vezels en voldoende beweging aangeraden, vervolgens worden psylliumvezels aangeraden en daarna vochtbinders zoals macrogol of lactulose. 

Steeds meer onderzoeken tonen aan dat macrogol meestal toch het best werkt voor chronische obstipatie (5). 

Kun je aankomen met macrogol?

Het is ongebruikelijk om door macrogol af te vallen of gewichtstoename te ervaren. Het komt bij minder dan 0,1% van de gebruikers voor (5). 

Als je wel een verandering in gewicht ziet, zal dit waarschijnlijk een tijdelijke toename of afname van vocht zijn, omdat de elektrolyten in macrogol vocht aantrekken.

Macrogol en elektrolyten kopen of bestellen zonder recept: waar doe je dat?

Macrogol is vrij verkrijgbaar (zonder recept) onder de merknamen Forlax, Dulcosoft drank, Iberolax en Transipeg bij een drogist zoals Kruidvat of Etos. 

De kosten bedragen vaak tussen de 11 en 17 euro. 

Macrogol op recept bij de apotheek wordt volledig vergoed door je zorgverzekeraar en is onder meer verkrijgbaar onder de namen Colofort, Forlax Junior (voor kinderen), Klean-Prep, Movicolon en het merkloze Macrogol/Elektrolyten. 

De onderliggende oorzaak van je obstipatie aanpakken

Wordt het tijd dat je jouw spijsverteringsproblemen aanpakt en je ontlastingspatroon herstelt? Dan zit je hier goed. In ons 4-fasen D.A.R.M. programma krijg je de informatie die je nodig hebt om de oorzaken van jouw klachten te achterhalen en problemen zoals obstipatie en ongemak aan te pakken. 

Deze holistische benadering van darmgezondheid heeft ervoor gezorgd dat al velen een normaal ontlastingspatroon terug hebben gekregen. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen. 

Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin ontdek je wat je vandaag nog kunt doen om je klachten te verminderen en welke stappen je kunt volgen om structurele verbetering te zien in je darmwerking. Klik hier om de masterclass te bekijken.

Bronnen:

1. Bouhnik Y, Neut C, Raskine L, Michel C, Riottot M, Andrieux C, Guillemot F, Dyard F, Flourié B. Prospective, randomized, parallel-group trial to evaluate the effects of lactulose and polyethylene glycol-4000 on colonic flora in chronic idiopathic constipation. Aliment Pharmacol Ther. 2004 Apr 15;19(8):889-99. doi: 10.1111/j.1365-2036.2004.01918.x. PMID: 15080850. Prospective, randomized, parallel-group trial to evaluate the effects of lactulose and polyethylene glycol-4000 on colonic flora in chronic idiopathic constipation - PubMed (nih.gov)
2. Ipsen Farmaceutica (geneesmiddeleninformatiebank.nl)
3. Medicijnen bij het prikkelbaar darmsyndroom | Jeroen Bosch Ziekenhuis
4. Lee-Robichaud H, Thomas K, Morgan J, Nelson RL. Lactulose versus Polyethylene Glycol for Chronic Constipation. Cochrane Database Syst Rev. 2010 Jul 7;(7):CD007570. doi: 10.1002/14651858.CD007570.pub2. PMID: 20614462.Lactulose versus Polyethylene Glycol for Chronic Constipation - PubMed (nih.gov)
5. macrogol/elektrolyten (farmacotherapeutischkompas.nl)

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.