Diarree door stress: symptomen en praktische oplossingen

Een vraag die mensen vaak stellen is: kan je door stress diarree krijgen? Ja, dit kan zeker! Stress kan een significante rol spelen bij het veroorzaken of verergeren van darmproblemen, waaronder chronische diarree. Door stressmanagementtechnieken toe te passen, gezonde levensstijlgewoonten aan te nemen en indien nodig professionele hulp te zoeken, kun je bij stressgerelateerde diarree de controle over je symptomen terugwinnen en je algehele welzijn verbeteren.

(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)

De hersen-darm connectie

De relatie tussen onze hersenen en darmen staat bekend als de hersen-darm-as. Deze as omvat een complex netwerk van zenuwstelselcommunicatie en chemische signalen die de interactie tussen het centrale zenuwstelsel (de hersenen en het ruggenmerg) en het enterische zenuwstelsel (het zenuwstelsel van de darmen) reguleren. 

Deze communicatie verloopt in beide richtingen, wat betekent dat niet alleen onze hersenen onze darmfunctie beïnvloeden, maar dat onze darmen ook een aanzienlijke invloed hebben op onze emotionele toestand.

Symptomen van diarree van stress

Stress, spanning of angst kunnen een rol spelen bij mensen die last hebben van chronische diarree. Chronische diarree is een medische term, maar komt vaak overeen met wat mensen omschrijven als ‘langdurige diarree’, ‘altijd diarree’, ‘vaak diarree’ of ‘aanhoudende diarree’. Officieel betekent het dat je langer dan 14 dagen last hebt van diarree.

Naast langdurige diarree zijn hoofdpijn, steken in de buik, buikpijn, misselijkheid, zweten, migraine, duizeligheid, een opgeblazen buik, last van maagzuur en vermoeidheid klachten die ook bij stress passen. Heb je hier dus last van naast je diarree, dan moet je zeker ook aan stress denken. 

Hetzelfde geldt voor diarree in de ochtend. Als je last hebt van diarree in de ochtend (zeker voordat je wat gegeten hebt), dan worden andere oorzaken van diarree zoals voedselintoleranties of het prikkelbare darm syndroom namelijk wat minder waarschijnlijk, want deze geven vaak de meeste buikklachten na de maaltijd en niet zozeer na het lange vasten in de nacht.

Nek- en schouderpijn of lage rugpijn kunnen ook tekenen zijn van stress, omdat dit tekenen zijn van een verhoogde spierspanning in deze gebieden. Opeens spierpijn over je gehele lichaam in combinatie met diarree wijst echter meer op een buikgriep.

Diarree, stress en vermoeidheid: hoe zijn ze aan elkaar gelinkt?

Stress kan leiden tot diarree door het versnellen van de darmbewegingen. Dit gebeurt omdat stresshormonen de spieren in de darmen activeren, waardoor voedsel sneller door het spijsverteringskanaal beweegt. Dit kan resulteren in acute diarree, maar ook in langdurige diarree. 

Vermoeidheid is een ander veelvoorkomend gevolg van stress. Stress zorgt ervoor dat je lichaam veel te vaak en te lang ‘aan’ staat, waardoor je moe en uitgeput raakt. Als je ook nog eens last hebt van diarree, kan deze vermoeidheid verergeren. Je lichaam kan dan namelijk door de diarree niet genoeg voedingsstoffen en vocht uit je voeding opnemen om goed te functioneren. 

Dit alles kan ervoor zorgen dat je in een vicieuze cirkel terechtkomt waarbij je diarree krijgt doordat je stress ervaart, moe bent doordat je diarree hebt en stress krijgt doordat je de dingen die je wil doen niet gedaan krijgt omdat je moe bent.

Is diarree door stress besmettelijk?

Virussen of bacteriën die buikgriep veroorzaken en zich via een gedeelde toilet of ongewassen handen verspreiden zijn besmettelijk, maar diarree door stress wordt veroorzaakt door een ontregeld spijsverteringsprobleem (geen virussen etc.) en is dus niet besmettelijk.

Hoeveel val je af van (stress) diarree?

Als je last hebt van diarree voor een langere periode, neemt je lichaam voedingsstoffen tijdelijk minder goed op, waardoor je kan afvallen. Hoeveel je afvalt, hangt af van hoeveel diarree je hebt, hoe snel na het eten je diarree hebt (als het wat langer duurt, heeft je lichaam misschien nog tijd om wat voedingsstoffen op te nemen) en hoeveel je eet. Als je niet te veel wilt afvallen door de diarree, kan je zorgen dat je meer of calorierijkere voeding eet (zoals bijvoorbeeld noten, avocado of vette vis).  

Val je af van één dag diarree? Dat niet per se. Het kan misschien zo lijken op de weegschaal omdat je veel vocht hebt verloren, maar je verliest niet zomaar een hoop vet- of spierweefsel in één dag. 

Bovendien kan je lichaam de dag nadat je waterige ontlasting hebt gehad, zorgen voor meer hongersignalen als reactie op het tekort aan voedingsstoffen. Hierdoor kan je na een periode van diarree wat meer trek krijgen en weer terugkomen op je gewicht van voorheen als dit het gewicht is waarmee je lichaam comfortabel is.

Chronische stress diarree stoppen: van probleem naar oplossing

Hoe stop je diarree door stress? In het kort zijn er vier domeinen waar je naar tips kan zoeken over wat te doen bij diarree door stress:

1. Mentaal: Mindfulness, journaling en creatieve hobbies kunnen stress verhelpen doordat ze de nervus vagus prikkelen op een positieve manier.
2. Lichamelijk: Yoga en wandelen zijn slechts enkele voorbeelden van manieren om de spierspanning in je lichaam kwijt te raken. 
3. Medicatie en suppletie: Medicijnen en supplementen pakken niet altijd de kern van een probleem aan, zeker als deze stressgerelateerd is, maar kunnen wel bijdragen aan gezondere darmen en een normaler ontlastingspatroon. Meer hierover lees je in onze blog over diarreeremmers.

4. Professionele hulp: Eindeloos zelf blijven zoeken naar de oorzaak van je diarree levert stress op, waardoor je diarree weer verergert. Als je al van alles geprobeerd hebt en je ziet geen resultaten, zoek dan hulp van professionals zoals darmtherapeuten of sluit je aan bij het D.A.R.M. Programma.

Wil je graag in meer detail tips en tricks voor diarree lezen, klik dan hier. We hebben namelijk een blog geschreven waarin we ons volledig focussen op het herstellen van diarree.

Wat helpt tegen diarree?

Heb je last van langdurige diarree en wil je ervan af? Dan is het D.A.R.M. Programma misschien wat voor jou. Dit programma bestaat uit 4 unieke fases, waar het volgen van het D.A.R.M. Dieet er één van is. Je leert welke triggers je kan vermijden om jouw darmen tot rust te brengen en weer een gezond ontlastingspatroon (zonder diarree) te krijgen. 

In het D.A.R.M. Programma stellen we niet alleen handige tools zoals een D.A.R.M. receptenboek of maaltijdplanner beschikbaar, maar kijken we stap voor stap naar wat jouw chronische diarree zou kunnen veroorzaken en hoe we dit aan kunnen pakken. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen.

Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin ontdek je hoe je stap voor stap achter de oorzaak van je buikklachten kunt komen, en hoe je deze kunt aanpakken. Klik hier om de masterclass te bekijken.

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.