Diarree bij menstruatie: zo verhelp je klachten tijdens je cyclus

De directe en indirecte effecten van hormonen tijdens je menstruatie kunnen een regelmatig en gezond ontlastingspatroon behoorlijk dwarsbomen. Veel vrouwen ervaren als ze ongesteld zijn obstipatie of diarree. 

In de onderstaande blog ontdek je alles wat je moet weten over diarree tijdens je menstruatie, maar we hebben ook een blog geschreven over obstipatie bij menstruatie.

(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)

Wat gebeurt er met je buik tijdens je menstruatie? 

Er kan een heleboel met je buik gebeuren tijdens je ongesteldheid. Hormonale schommelingen kunnen direct meespelen en bij sommige vrouwen veroorzaken ze ook een verandering in eetlust, meer trek in zoete dingen of klachten waardoor ze minder zin hebben om te bewegen. 

Op deze manier zorgen ze ook indirect voor een verandering in de darmgezondheid. Bij de één resulteert dit in buikpijn en een opgeblazen buik, bij een ander in obstipatie, en bij weer een ander in waterdunne diarree. 

Soms kan deze diarree zelfs gepaard gaan met bloed, wat natuurlijk zorgwekkend kan zijn. In de meeste gevallen is dit bloed afkomstig van de menstruatie zelf, maar als je bloed in je ontlasting ziet dat geen menstruatiebloed is, is het belangrijk om een arts te raadplegen. 

Waarom diarree voor de menstruatie?

Diarree kan ook al optreden voordat de menstruatie daadwerkelijk begint. Dit is vaak te wijten aan hormonale veranderingen tijdens de ovulatie en in de week voorafgaand aan je ongesteldheid.

• Diarree tijdens de ovulatie: Tijdens de ovulatie is er een piek in de hormonen oestrogeen en progesteron. Deze hormonale schommelingen kunnen de spijsvertering beïnvloeden en leiden tot diarree.
• Diarree een week voor de menstruatie: Een week voor de menstruatie begint het lichaam met de productie van prostaglandines. Deze stoffen bereiden de baarmoeder voor op het afstoten van het baarmoederslijmvlies en zijn dus ook verantwoordelijk voor menstruatiepijn. Prostaglandines kunnen echter ook de darmen stimuleren, wat kan resulteren in diarree.

Waarom diarree tijdens de menstruatie?

Diarree tijdens je ongesteldheid kan ook verklaard worden door een verhoogde prostaglandinespiegel. Maar heb je dan altijd last van hormonen en prostaglandines en hun vervelende effect op je spijsvertering? Nee, gelukkig kalmeert alles na je menstruatie waardoor diarree na ongesteldheid veel minder vaak voorkomt. 

Waarom de één wel en de ander geen diarree bij ongesteld zijn?

Niet elke vrouw ervaart diarree tijdens de menstruatie, en dit kan te maken hebben met verschillende factoren zoals genetica, hormonale balans, dieet en algemene gezondheid. Sommige vrouwen hebben een hogere gevoeligheid voor prostaglandines, wat kan leiden tot meer darmactiviteit en diarree. 

Ook als je geneigd bent om veel te snoepen en snacken als je ongesteld bent, kan dit natuurlijk je ontlastingspatroon beïnvloeden. Andere factoren kunnen onder meer stress, fysieke activiteit en hydratatieniveaus zijn. 

Diarree en de pil

De anticonceptiepil kan ook een rol spelen in menstruatiegerelateerde diarree. Sommige vrouwen ervaren veranderingen in hun spijsvertering wanneer ze met de pil beginnen of stoppen.

• Diarree door de pil: Hormonale anticonceptiva kunnen de spijsvertering beïnvloeden en bij sommige vrouwen diarree veroorzaken. Bij de meeste anticonceptiepillen staat diarree bij de bijwerkingen als ‘soms voorkomend’, wat betekent dat 0,1 tot 1% van de gebruikers hier last van heeft (1).
• Diarree na het stoppen met de pil: Ook het stoppen met de anticonceptiepil kan hormonale veranderingen veroorzaken die de spijsvertering beïnvloeden en diarree veroorzaken. Het kan tot enkele maanden duren totdat de natuurlijke hormonale balans is hersteld.

Diarree en de overgang

De schommelingen in oestrogeen- en progesteronspiegels tijdens de overgang kunnen de spijsvertering beïnvloeden en diarree veroorzaken. Dit kan gepaard gaan met andere overgangsklachten zoals opvliegers en nachtelijk zweten.

Tips bij diarree tijdens ongesteldheid

Hoewel diarree tijdens de menstruatie niet altijd geheel voorkomen kan worden, zijn er verschillende strategieën om het ongemak te verminderen:

1. Hydratatie: Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt om uitdroging als gevolg van diarree te voorkomen.
2. Dieet: Eet vezelrijk voedsel om de spijsvertering te reguleren en vermijd voedingsmiddelen die je darmen kunnen irriteren, zoals cafeïne, vet voedsel en kunstmatige zoetstoffen (in suikervrije producten).
3. Probiotica: Overweeg probiotische supplementen of voedingsmiddelen om een gezond darmmicrobioom te ondersteunen.
4. Ontspanning: Stress kan de spijsvertering beïnvloeden, dus probeer ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie, of ademhalingsoefeningen.
5. Medicatie: In sommige gevallen kunnen vrij verkrijgbare medicijnen helpen om diarree te verminderen; meer hierover vind je in deze blog. 
6. Warme kompressen: Gebruik een warmtekussen op je buik om de pijn te verlichten en de darmspieren te ontspannen. Let op dat je kussen of kruik niet te heet is. Soms voel je door de buikpijn niet hoe warm je kruik is, waardoor akelige brandwonden kunnen ontstaan.
7. Zoek professionele hulp: Heb je eenmalig last van diarree tijdens je menstruatie, gebruik dan bovenstaande tips, maar ben je elke maand uitgeschakeld door je ernstige klachten, blijf dan niet met deze pijn zitten. Lees hieronder hoe je jouw probleem op een gestructureerde manier kunt aanpakken.

Diarree stoppen op een gestructureerde manier

Heb je last van langdurige diarree en wil je ervan af? Dan is het D.A.R.M. Programma misschien wat voor jou. Dit programma bestaat uit 4 unieke fasen, waar het volgen van het D.A.R.M. Dieet er één van is. Je ontdekt welke triggers je kan vermijden om jouw darmen tot rust te brengen en weer een gezond ontlastingspatroon (zonder diarree) te krijgen. 

In het D.A.R.M. Programma stellen we niet alleen handige tools zoals een D.A.R.M. receptenboek of maaltijdplanner beschikbaar, maar kijken we stap voor stap naar wat jouw chronische diarree zou kunnen veroorzaken en hoe we dit aan kunnen pakken. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen.

Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin ontdek je hoe je stap voor stap achter de oorzaak van je buikklachten kunt komen, en hoe je deze kunt aanpakken. Klik hier om de masterclass te bekijken.

Bronnen:

1. Ethinylestradiol/levonorgestrel (farmacotherapeutischkompas.nl)

Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.

Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.