Buikpijn na het eten kan een vervelende en verontrustende ervaring zijn. Of het nu gaat om altijd buikpijn na het eten of slechts af en toe, en of het nu lichte ongemakkelijkheid of scherpe, intense pijn is, het kan je dagelijks leven flink verstoren.
Deze blog zal je helpen te begrijpen waarom je buikpijn krijgt na het eten en wat je eraan kunt doen.
(PS: benieuwd hoe je in 4 stappen je darmklachten op een effectieve manier kunt aanpakken? Bekijk dan hier onze gratis masterclass.)
Voeding speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van buikpijn. Bepaalde soorten voedsel kunnen irriterend zijn voor het spijsverteringsstelsel, vooral als je gevoelig bent voor bepaalde bestanddelen zoals gluten, lactose of vetten.
Hieronder bespreken we enkele voedingsmiddelen die vaak geassocieerd worden met buikpijn na het eten.
Voor veel mensen is buikpijn na het eten van brood een herkenbaar probleem. Dit kan veroorzaakt worden door verschillende factoren. Allereerst is er de mogelijkheid van een glutenintolerantie of coeliakie, waarbij het lichaam reageert op gluten, een eiwit dat voorkomt in tarwe, gerst en rogge. Symptomen zijn onder andere buikpijn, een opgeblazen buik, diarree en vermoeidheid.
Daarnaast kan het type brood dat je eet een rol spelen. De een krijgt last van buikpijn en obstipatie na het eten van wit brood omdat dit weinig vezels bevat, en de ander krijgt juist klachten van de vezels in bruin of volkoren brood omdat ze een hoge vezelinname niet gewend zijn.
Bovendien geven sommige mensen die brood slecht kunnen verdragen aan dat ze bij het eten van desembrood - dat anders is dan normaal brood doordat er gebruikgemaakt wordt van een natuurlijk fermentatieproces i.p.v. gist - minder klachten ervaren.
Naast brood, kan je gluten ook terugvinden in producten zoals couscous, bulgur, pasta, sojasaus, sommige chips en veel vleesvervangers. Let hier dus op als je gluten vermijdt tijdens het volgen van het D.A.R.M. Programma of als je kookt voor je glutenvrije vrienden.
Aardappelen worden vaak gezien als een licht verteerbaar voedingsmiddel, maar bij sommige mensen kunnen ze juist buikpijn veroorzaken. Dit kan te maken hebben met een overgevoeligheid voor zetmeel, dat in hoge concentraties in aardappelen voorkomt. Bij sommige mensen wordt dit zetmeel niet goed verteerd, wat kan leiden tot een opgeblazen gevoel en buikpijn.
Daarnaast kunnen aardappelen die niet goed zijn gekookt, zoals halfgare of rauwe aardappelen, moeilijker te verteren zijn en leiden tot maagklachten. Het toevoegen van zware, vette sauzen aan aardappelen kan deze klachten verder verergeren.
Lactose-intolerantie is een veelvoorkomende oorzaak van buikpijn na het eten van zuivelproducten zoals yoghurt en kwark. Mensen met lactose-intolerantie hebben moeite met het verteren van lactose, een suiker die van nature voorkomt in melk en andere zuivelproducten. Dit komt doordat ze een tekort hebben aan lactase, het enzym dat lactose afbreekt.
Symptomen van lactose-intolerantie zijn onder andere buikpijn, een opgeblazen gevoel, diarree, en winderigheid, die direct na het eten tot enkele uren na het consumeren van zuivel optreden.
Buikpijn door lactose kan variëren in intensiteit, afhankelijk van de hoeveelheid geconsumeerde lactose en de mate van intolerantie.
Verschillende typen suiker kunnen de groei of activiteit van ‘slechte’ bacteriën in de darmen stimuleren, wat kan leiden tot een verstoring van het darmmicrobioom. Dit kan resulteren in buikpijn, winderigheid en andere spijsverteringsproblemen. Vooral geraffineerde suikers en kunstmatige zoetstoffen worden in verband gebracht met darmklachten. Voor mensen met het prikkelbare darm syndroom (PDS) kunnen suikers zoals fructose of sorbitol problematisch zijn.
Producten met toegevoegde suikers hebben bovendien vaak minder goede voedingswaarden, dus als je hier veel van eet, heb je een grotere kans dat je andere voedingsstoffen zoals vezels en vitamines tekortkomt, wat ook weer een scala aan klachten kan veroorzaken.
Hoewel bananen over het algemeen worden beschouwd als licht verteerbaar en zelfs maagvriendelijk, kunnen ze bij sommige mensen buikpijn veroorzaken. Dit kan te maken hebben met de hoeveelheid vezels in bananen, vooral wanneer ze nog onrijp zijn.
Bij overmatige consumptie kunnen de vezels in bananen fermenteren in de darmen, wat leidt tot gasvorming en buikpijn.
Chocolade en chocolademelk kunnen verschillende ingrediënten bevatten die buikpijn kunnen veroorzaken. Allereerst kan de combinatie van suiker en vet in chocolade leiden tot een opgeblazen gevoel en buikkrampen.
Daarnaast zit in zowel chocolademelk als chocolade vaak (koe)melk en dus lactose (behalve in zeer pure chocoladerepen of vegan producten). Zoals we al eerder benoemden, kan dit klachten veroorzaken bij mensen met lactose-intolerantie.
Creatine, een populair supplement onder sporters, wordt vaak gebruikt om de spiermassa te vergroten en de sportprestaties te verbeteren. Hoewel het voor velen veilig is, kunnen sommige mensen buikpijn door creatine ervaren.
Dit kan te maken hebben met de osmotische werking van creatine in de darmen, waarbij het water aantrekt en de ontlasting dunner maakt, wat kan leiden tot diarree en buikkrampen. Het nemen van te veel creatine of het niet goed oplossen van het poeder in water kan dan ook aanleiding vormen voor deze darmklachten.
Paprika's behoren tot de nachtschadefamilie, en bij sommige mensen kunnen ze spijsverteringsproblemen veroorzaken, waaronder buikpijn. Dit kan te maken hebben met de aanwezigheid van alkaloïden en lectines in paprika's, die bij gevoelige personen de darmwand kunnen irriteren en mogelijk ontstekingsprocessen stimuleren.
Hoewel appels erg gezond zijn, kunnen ze bij sommige mensen buikpijn veroorzaken. Dit kan te maken hebben met de aanwezigheid van fructose, een suiker die in appels voorkomt. Sommige mensen hebben moeite met de opname van fructose, wat kan leiden tot fermentatie in de darmen, en zo gasvorming en buikpijn.
Bovendien bevatten appels veel vezels, vooral in de schil, wat bij overmatige consumptie kan leiden tot spijsverteringsproblemen zoals een opgeblazen gevoel en buikkrampen.
Alcohol kan een directe irritatie van het maagslijmvlies veroorzaken, wat kan leiden tot maagpijn en brandend maagzuur. Bovendien kan alcohol de spijsvertering vertragen, wat een opgeblazen gevoel en buikkrampen kan veroorzaken.
Chronisch alcoholgebruik kan ook leiden tot ernstigere ziektebeelden zoals gastritis en pancreatitis, die gepaard gaan met hevige buikpijn. Meer over deze ziektebeelden lees je in deze blog.
Buikpijn specifiek na bier kan komen doordat dit drankje gluten en koolzuur bevat. Deze ingrediënten kunnen ook een negatief effect hebben op de buik, wat ervoor kan zorgen dat na het drinken van een biertje jouw buikpijn meer aanwezig is dan na het drinken van bijvoorbeeld een wijntje of cocktail.
Koffie is een bekende boosdoener als het gaat om buikpijn, vooral bij mensen die gevoelig zijn voor cafeïne. Cafeïne stimuleert de productie van maagzuur, wat kan leiden tot maagpijn en brandend maagzuur.
Bovendien kan koffie, vooral op een lege maag, de darmen stimuleren en diarree en buikkrampen veroorzaken.
Hoewel water drinken essentieel is voor de gezondheid, kan het in sommige gevallen buikpijn veroorzaken, vooral als het te snel of in grote hoeveelheden wordt gedronken. Als je drinkt door een rietje of water met prik drinkt, slik je ook meer lucht in, wat een opgeblazen buik kan veroorzaken.
Koud water kan bij sommige mensen ook krampen veroorzaken, vooral na het eten. Het is belangrijk om water langzaam en in gematigde hoeveelheden te drinken om dit te voorkomen.
Buikpijn en diarree na het eten kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder voedselvergiftiging, voedselintoleranties of infecties. Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen om de juiste behandeling te kunnen krijgen. Als je regelmatig last hebt van buikpijn en diarree na het eten, wordt een eenmalige voedselvergiftiging minder waarschijnlijk en is de oorzaak wellicht wat complexer. Dan is het raadzaam om een arts te raadplegen of hulp te zoeken bij bijvoorbeeld het D.A.R.M. Programma.
Chronische buikpijn in de onderbuik na het eten kan wijzen op verschillende aandoeningen, waaronder PDS, diverticulitis of endometriose. Het kan ook te maken hebben met een opgeblazen gevoel en winderigheid, vooral als de pijn gepaard gaat met een gevoel van druk of volheid in de buik.
Meer over buikpijn in de onderbuik lees je hier.
Misselijkheid en buikpijn na het eten kunnen worden veroorzaakt door voor de hand liggende redenen zoals een voedselvergiftiging, voedselintoleranties, te veel eten of eten dat niet meer goed is zoals beschimmeld brood.
In sommige gevallen kan het ook een teken zijn van een ernstige aandoening, zoals een maagzweer of galstenen. Het is belangrijk om te letten op bijkomende symptomen (zoals geen eetlust en pijn specifiek in de bovenbuik) en medische hulp te zoeken als de klachten aanhouden.
Als je na het eten naast buikpijn (en eventueel misselijkheid) last hebt van een enorm opgeblazen buik, dan kan je jezelf afvragen of je SIBO hebt. Een strak gespannen buik is hier namelijk kenmerkend voor. Wat is SIBO precies? Dat lees je hier.
Te veel eten kan de maag overbelasten en leiden tot buikpijn, misselijkheid en een opgeblazen gevoel. Dit komt doordat de maag harder moet werken om grote hoeveelheden voedsel te verteren, wat kan leiden tot vertragingen in de spijsvertering en ongemak.
In ernstige gevallen kan overeten leiden tot braken of brandend maagzuur. Het is belangrijk om kleinere, evenwichtige maaltijden te eten en als je last hebt van overeten juist wat vaker te eten zodat je geen grote honger krijgt.
Het kan helpen om een rustige wandeling te maken om de vertering te ondersteunen. Lichamelijke beweging met een hoge intensiteit (waarvan je hartslag en ademhaling flink omhoog gaan) wordt vaak afgeraden, omdat dit het sympatische systeem activeert, wat de vertering in de weg kan zitten.
Sommige mensen kunnen overigens ook buikpijn krijgen als ze te weinig eten. Als je dit herkent, kan je proberen om een kleine maaltijd te nemen als je al een tijd niet gegeten hebt, soms zelfs als je geen eetlust hebt.
Buikpijn na het eten komt regelmatig voor tijdens de zwangerschap en kan verschillende oorzaken hebben. De groeiende baarmoeder drukt op je darmen en maag, waardoor vertering minder soepel verloopt. Hormonale veranderingen vertragen bovendien de spijsvertering. Veel vrouwen ervaren hierdoor ongemakken zoals maagzuur, winderigheid of een opgeblazen gevoel na de maaltijd.
Het is meestal geen reden tot ongerustheid, maar het kan vervelend zijn. Probeer rustig te eten, kleinere porties te nemen, en te vermijden om vlak voor het slapen gaan te eten. Voel je ernstige pijn of is de buikpijn aanhoudend, dan is het altijd verstandig om je arts te raadplegen.
Buikpijn tijdens het eten kan ook voorkomen en is vaak een teken dat je spijsverteringssysteem gevoelig reageert op wat je eet. Dit kan te maken hebben met voedselintoleranties of -allergieën, maar kan ook komen van stress. Het eten van zwaar of vet voedsel, pittige gerechten of het te snel naar binnen werken van maaltijden kan ook buikpijn veroorzaken.
Het is belangrijk om goed op te letten welk voedsel bij jou klachten veroorzaakt, zodat je dit kunt vermijden of aanpassen. Rustig kauwen, in een ontspannen sfeer eten en kleinere porties nemen kunnen helpen om buikpijn tijdens het eten te voorkomen.
Als je last hebt van buikpijn, kun je het beste kiezen voor licht verteerbaar voedsel dat je maag en darmen niet extra belast. Denk aan zachte, gekookte groenten zoals wortels of courgette, rijst, volkoren toast, een stukje gebakken kip of een banaan. Ook gemberthee of een kamillethee kunnen helpen om de spijsvertering te kalmeren.
Vermijd tijdens buikpijn voedingsmiddelen die veel vet bevatten, sterk gekruid zijn of rijk aan vezels zoals peulvruchten.
Gezien de klachten die volgen na pittig eten lastig om te draaien zijn, is het het best om je maaltijden gewoon wat minder pittig te maken als je buikproblemen ervaart. Als je naast buikpijn ook diarree krijgt, is het verstandig om genoeg water te blijven drinken. Zo kan je uitdroging voorkomen. Ook kun je een kop kamille- of pepermuntthee drinken. Dit kan helpen de darmen te kalmeren. Probeer verder je maag tot rust te brengen door rechtop te zitten na de maaltijd.
Vet eten is zwaar te verteren en kan leiden tot buikpijn, vooral als je galblaas niet optimaal functioneert. Wanneer je te veel vet eet, moet de galblaas extra gal afgeven om het vet te verteren. Dit kan buikpijn veroorzaken, vooral als je galblaas overbelast is of als je galstenen hebt.
Na het eten van een vette maaltijd kun je een lichte wandeling maken om je spijsvertering te bevorderen. Drink voldoende water, en vermijd het liggen direct na de maaltijd, omdat dit kan bijdragen aan reflux. Als je vaker buikpijn hebt na vet eten, kan het verstandig zijn om je galblaas te laten controleren door een arts. Vermijd in de tussentijd vette maaltijden en kies voor magerder voedsel zoals kip zonder vel, witvis en gekookte groenten
Heb je last van aanhoudende buikpijn en wil je ervan af? Dan is het D.A.R.M. Programma misschien wat voor jou. Dit programma bestaat uit 4 unieke fases, waar het volgen van het D.A.R.M. Dieet er één van is. Je leert welke triggers je kan vermijden om jouw darmen tot rust te brengen en weer een gezond ontlastingspatroon (zonder buikpijn) te krijgen.
In het D.A.R.M. Programma stellen we niet alleen handige tools zoals het D.A.R.M. receptenboek en maaltijdplanner beschikbaar, maar kijken we stap voor stap naar wat jouw chronische buikpijn zou kunnen veroorzaken en hoe we dit aan kunnen pakken. Met ons programma hebben we al meer dan 2500 mensen mogen helpen.
Je kunt ook onze gratis masterclass volgen. Hierin ontdek je hoe je stap voor stap van je buikklachten af kunt komen, en hoe je erachter kunt komen wat bij jou de oorzaak is. Klik hier om de masterclass te bekijken.
Geschreven door Zara Kleijn, BSc Geneeskunde aan de Radboud Universiteit, met verdiepende vakken in voeding, gezondheid en sport.
Gereviewd door Mats Laszlo , BSc Voeding- en Gezondheidswetenschappen aan de Wageningen Universiteit, Master Nutrition and Health, specialisatie: Molecular Nutrition and Toxicology, ervaringsdeskundige op het gebied van maag- en darmklachten zoals SIBO.
50% Bijna klaar